Organization

MusikTheater an der Wien

Conductor

Łukasz Borowicz

Stage director

Mariusz Treliński

Set designer

Boris Kudlička

Costume designer

Dorothée Roqueplo

Lighting designer

Marc Heinz

Choreographer

Tomasz Jan Wygoda

Dramaturge

Piotr Gruszczyński

Video designer

Bartek Macias

Chorus master

Mirosław Janowski

Singer

Bass

Krzysztof Szumanski

Stolnik

Soprano

Maria Stasiak

Zofia

Dariusz Machej

Dziemba

Baritone

Tomasz Rak

Janusz

Tenor

Rafał Bartmiński

Jontek

Izabela Matuła

Halka

Zbigniew Malak

Głos tenorowy

Teatr Wielki - Opera Narodowa

Orchestra

Orchestra of the Polish National Opera

Others

Chorus of the Polish National Opera

Polainnis

Warsaw

Poland

Sala Moniuszki

Halka Moniuszko

Private

Public

Béarla

Approved

Od czasu premiery warszawskiej wersji Halki w 1858 roku opera Stanisława Moniuszki ma status dzieła kultowego. Opowieść o nieszczęśliwej miłości góralki do panicza do tej pory należy do jednego z najważniejszych artefaktów polskiej (pop)kultury. Niezwykłe powodzenie opery wynika z umiejętnego połączenia widowiskowego spektaklu z ważnymi tematami społecznymi, przede wszystkim wykluczenia klasowego. Wszak tragiczny finał historii miłosnej wiąże się ze źle ulokowanym uczuciem – Halkę i Janusza dzieli przepaść różnic stanowych.

Rok 2019, dwusetna rocznica urodzin Moniuszki, był okazją nie tylko do przypomnienia jego dorobku w kraju, lecz również zaprezentowania jego twórczości w całej Europie. Dzięki staraniom między innymi Piotra Beczały powstał spektakl w koprodukcji z Theater an der Wien przygotowany przez Mariusza Trelińskiego. Inscenizacja ta została uznana za jedno z najważniejszych wydarzeń roku jubileuszowego.

Reżyser w niecodzienny sposób opowiada historię Halki – z perspektywy Janusza, którego nawet po latach dopadają wyrzuty sumienia. Dzięki tej decyzji nie tylko staje się on postacią wielowymiarową – czarnym charakterem, który pada ostatecznie ofiarą własnych poczynań – inny status zyskuje również opowieść o losach Halki. Zadajemy sobie pytanie: na ile mamy do czynienia z historią, która wydarzyła się naprawdę, na ile zaś z wizją cierpiącego kochanka?

Halka została napisana w cieniu krwawego powstania chłopskiego znanego jako rabacja galicyjska i skupia się na różnicach stanowych między tytułową bohaterką a Januszem. Mariusz Treliński pokazuje jednak, że wątek wykluczenia jest ciągle aktualnym tematem. Reżyser umieszcza akcję w PRL-u, pokazując społeczeństwo równie podzielone, ale według innych kryteriów – nie ze względu na urodzenie, lecz wykonywany zawód. Zamiast konfliktu szlachty i chłopstwa opera prezentuje napięcia między lokalną elitą a wyzyskiwanym personelem hotelowym. Znajdujemy się w luksusowym hotelu w Zakopanem, gdzie właśnie ma się odbyć ślub Janusza z Zosią, córką bogacza, którego boi się cała okolica. Dla pana młodego jest to okazja do wżenienia się w dobrze sytuowaną rodzinę, ma on jednak swoje za uszami – wdaje się w romans z pokojówką. Halka zainteresowanie ze strony Janusza bierze za wyraz szczerego uczucia a nie tylko igraszkę lowelasa. Gardzi miłością kelnera Jontka – równego jej stanem, ale niedającego nadziei na lepszą przyszłość. Tak tworzy się zamknięty krąg odrzucenia skutkujący tragicznym finałem.

Wyjątkowość podejścia Trelińskiego opiera się nie tylko na uwspółcześnieniu. Reżyser tworzy gęstą psychologicznie opowieść, którą ogląda się jak film noir. Nie mamy do czynienia z kolorowym cepeliowym obrazkiem, z którym często kojarzona jest opera, lecz monochromatycznym, przygnębiającym światem mającym na sztandarach ma równość, podczas gdy rządzi nim niesprawiedliwość. Inscenizacja Trelińskiego pozwala zobaczyć Halkę w nowym świetle i odnaleźć w arcydziele Moniuszki zarówno rysy romantyczne, jak i werystyczne.

polski

Halka by Moniuszko, Ó (2024/2024), Faoi stiúir Mariusz Treliński,, Seoltóir Łukasz Borowicz, Teatr Wielki - Opera Narodowa, Warsaw, Poland

Creidmheasanna feidhmíochta (Foireann & Criú )

Caitheadh

Criú

Ensemble

Comhléiritheoir

Clár, Eolas & Achoimre

Grianghraif

Tuilleadh léitheoireachta

Dátaí & Ionaid Feidhmíochta

Ionaid