Kurpiński – Bacewicz – Beethoven / Koncert Symfoniczny by Kurpiński, Bacewicz, Beethoven, ven 24 nov 2023, Da (2023/2023), Direttore d'orchestra Marta Gardolińska, Studio Koncertowe Polskiego Radia, Varsavia, Polonia

Jak różnorodne inspiracje może nieść kompozytorom muzyczny folklor! Rozbudowaną uwerturę do jednoaktowej opery komicznej pt. Dwie chatki Karol Kurpiński rozpoczyna pogodnym obojowym wstępem. Dopiero po nim rozpoczyna się konwencjonalne, jeśli chodzi o formę, allegro sonatowe z żywiołowym i pełnym werwy pierwszym tematem oraz zachwycającym lirycznym tematem drugim. W rysunku melodii i ciepłym brzmieniu instrumentów dętych można odszukać nawiązania do sielskiego wiejskiego krajobrazu. Zupełnie inaczej folklor rozbrzmiewa w III Koncercie skrzypcowym Grażyny Bacewicz. Wyraźna inspiracja muzyką podhalańską uwidacznia się w sposobie instrumentacji, charakterystycznych zwrotach melodycznych czy – już wprost – otwierającym drugą część motywie, pochodzącym z „mało znanej, ale bardzo pięknej pieśni”. Trzecia część koncertu to pełen werwy oberek, którego wirujący charakter doskonale oddaje góralski żywioł. „Kto ma jako takie pojęcie o życiu wiejskim, ten i bez tytułu domyśli się, o co autorowi chodzi, zwłaszcza że to wszystko ma raczej na celu oddanie uczuć niż malarstwo dźwiękowe” – pisał w 1807 roku Ludwig van Beethoven w notatce dotyczącej VI Symfonii F-dur op. 68. Ostatecznie każda z pięciu części ukończonej w 1808 roku „Pastoralnej” opatrzona została programowym tytułem. Nie chodzi tu jednak o prostą muzyczną ilustrację sielankowych scen, a o zwrot ku naturze i ekspresję uczuć towarzyszących doświadczaniu niezwykłości otaczającego nas świata. Być może to właśnie w tej uniwersalnej myśli tkwi siła wyrazu niezwykłej kompozycji ostatniego z trójcy wielkich klasyków wiedeńskich.