Notturno – „nocny” – może nam się kojarzyć z nokturnem, gatunkiem muzyki fortepianowej. To jednak przymiotnik, który nadawano utworom jeszcze, kiedy nokturny fortepianowe nie istniały. Wolfgang Amadeus Mozart napisał kilkanaście serenad, będących za jego czasów utworami rozrywkowymi, granymi często w plenerze i zwykle mającymi taneczny charakter. Dwie z nich dookreślone są jako notturno, a jedna – najbardziej znana – jako Mała nocna muzyka. Serenada D-dur na smyczki i kotły wszystkie trzy części ma taneczne. Pierwsza to elegancki marsz, druga – nieco przysadzisty menuet, trzecia – choć nie odwołuje się wprost do żadnego tańca, pozostaje w skocznym, radosnym charakterze.
W Concerto-Notturno Mikołaja Piotra Góreckiego nastrój nocy przywołują części skrajne – liryczne i kojące. Środkowe ogniwo pozwala soliście zaprezentować wirtuozerię. Jeśli pasuje ono do nocy, to być może jako burzliwy sen.
Koszmar przeżywa na pewno bohaterka wiersza Roberta Dehmela, który zainspirował Arnolda Schönberga do napisania poematu Verklärte Nacht. Przyznaje się ona w nim swojemu mężowi, że jest w ciąży z innym mężczyzną. Jej ukochany wybacza jej jednak, a otaczająca ich noc ustępuje miejsca świtowi.
