Name: Ślepy tor - Dead end
Start: 2024-10-05T00:00:00.000Z
End: 2024-10-06T00:00:00.000Z
Location: Teatr Wielki - Opera Narodowa

Artist

Admin

Teatr Wielki - Opera Narodowa

Conductor

Łukasz Borowicz

Stage director

Marek Weiss

Set designer

Jagna Janicka

Costume designer

Anna Adamek

Choreographer

Izadora Weiss

Lighting designer

Bogumił Palewicz

Executive producer

Izabela Kłosińska

Singer

Krzysztof Szumanski

Zawiadowca

Stanislav Kuflyuk

Samobójca

Rafał Żurek

Ekolog / Prezbiter / Hook

Bartłomiej Misiuda

Partner Ekologa / Prepozyt / Tcheck

Robert Gierlach

Profesor / Generał Zakonu / Timur

Bożena Bujnicka

Pasażerka I / Żona producenta wina / Feministka IV

Anna Bernacka

Asystentka / Siostra II / Ara

Magdalena Pluta

Pasażerka II / Dama / Gajda

Magdalena Stefaniak

Pasażerka III / Siostra I / Feministka I

Zuzanna Nalewajek

Pasażerka IV / Opiekunka damy / Feministka II

Elwira Janasik

Sekretarka / Siostra Przełożona / Feministka III

Mateusz Zajdel

Dziennikarz / Producent wina / WAN

Anna Staszak

Oczekująca

Orchestra

Orkiestra Teatru Wielkiego w Poznaniu

Others

Chorus of the Polish National Opera

Polish

Alejandro Alberto Giess Sarmiento

Ślepy tor - Dead end

Warsaw

Poland

Sala Moniuszki

Ślepy tor - Dead end: Ślepy tor Meyer, K.

Public

Staged

Opera

Ślepy tor

English

Approved

Ślepy tor to dzieło wyjątkowe – opera na temat współczesny, a wręcz aktualny, napisana przez dwóch wybitnych polskich artystów: Krzysztofa Meyera i Antoniego Liberę.

Pierwszy z nich to jeden z najwybitniejszych współczesnych kompozytorów. W młodych latach wyróżniany podopieczny Krzysztofa Pendereckiego; później uczeń Nadii Boulanger i Witolda Lutosławskiego; dzisiaj emerytowany profesor kompozycji w Akademii Muzycznej w Kolonii. Wybitny znawca twórczości Szostakowicza, któremu poświęcił znakomitą monografię, a także skomponował trzeci akt Graczy. Ma na swoim koncie zarówno wielkie dzieła symfoniczne, jak i twórczość kameralną, a także młodzieńczą operę według Cyberiady Stanisława Lema. Laureat licznych prestiżowych nagród.

Antoni Libera z kolei to znany pisarz i tłumacz. Autor bestsellerowej powieści Madame, przełożonej na ponad dwadzieścia języków i finalistki prestiżowej IMPAC Dublin Literary Award w 2002 r.; a ponadto znawca i tłumacz twórczości Samuela Becketta. Przyswoił polszczyźnie wszystkie dramaty irlandzkiego noblisty, a także wystawiał je w teatrze, zarówno w Polsce, jak i za granicą. Jest też autorem nowych przekładów wielu dzieł klasyki, m.in. Sofoklesa, Szekspira, Racine’a, Hölderlina i Kawafisa.

Jesteśmy oto na małej stacyjce w fikcyjnym księstwie Alpos – w samym centrum Europy – która znajduje się w pobliżu wielkich szlaków komunikacyjnych między głównymi metropoliami kontynentu. Spotykają się tu pasażerowie podróżujący w różne strony. Muszą oni jednak najpierw dostać się do Berna, gdzie zatrzymują się wielkie międzynarodowe ekspresy.

Pasażerowie reprezentują różne światopoglądy i postawy społeczne. Najpierw są to Moderniści, którzy zmierzają na wielki kongres w Paryżu, gdzie ma być ustanowiona flaga Ziemi. Następnie są to Konserwatyści udający się na „Dni Świętości” do Rzymu. A w końcu – tajemniczy Barbarzyńcy/Terroryści, którzy jadą na akcję do Berlina.

Notoryczny brak punktualności na kolei sprawia, że pasażerom grozi spóźnienie na przesiadkę w Bernie. Z tarapatów wybawia ich jednak niespodzianie Samobójca, który przykuł się do torów kajdankami. Zawiadowca stacji bowiem, chcąc go uratować, a zarazem uniknąć katastrofy, musi zatrzymać awaryjnie międzynarodowy ekspres, a to pozwala wszystkim nielegalnie do niego wsiąść.

Oryginalność Ślepego toru polega na przedstawieniu powiastki filozoficznej w formie operowej. Kompozycją rządzi symboliczna liczba 3: trzy akty, trzy grupy pasażerów, trzy próby samobójcze (stąd podtytuł „do trzech razy sztuka”). Głównymi protagonistami są Zawiadowca Stacji i Samobójca. Pierwszy reprezentuje wiarę w porządek za wszelką cenę (mimo braku złudzeń), drugi – zwątpienie związane z przesytem i dekadencją. Niestety tam, gdzie toczy się ów odwieczny spór o sens świata, tam wkracza trzecia („ciemna”) siła i gubi wszystkich.

Libera w otwarty sposób nawiązuje do poetyki Teatru Absurdu, w szczególności zaś do późnych sztuk Sławomira Mrożka, przesyconych goryczą i głębokim pesymizmem. Liczne akcenty komiczne i groteskowe wyostrzają posępną wymowę utworu. Czarny humor służy tu ironii i sarkazmowi. Świetnie korespondują one z muzyką Meyera, która coraz to przechodzi z tonacji buffo w tonację serio. Wydaje się ona wprost idealna do wyrażenia zawartych w libretcie idei: formalnie – elegancka, nieskazitelna technicznie, logiczna i „zapięta na ostatni guzik” (tak właśnie jak Zawiadowca Stacji), a treściowo – pełna niepokoju i dysonansów, namiętna, z elementami grozy i rozpaczy (tak właśnie jak Samobójca). A wszystko to jednoznacznie odnosi się do współczesnej cywilizacji Zachodu, targanej dramatycznymi rozterkami i konfliktami, i zagrożonej z zewnątrz nagą przemocą (w domyśle: agresja Rosji na Ukrainę).

Spektakl wyreżyserował Marek Weiss, który ostatnio przygotował na naszej scenie świetnie przyjętego Manru Ignacego Paderewskiego. Reżyser zrealizował na scenie TW-ON dwadzieścia premier, a wśród nich prapremiery światowe (Bramy raju; Iwona, księżniczka Burgunda) i polskie (Wozzeck, Raj utracony, Mistrz i Małgorzata). Był zastępcą dyrektora do spraw artystycznych Jacka Kaspszyka. Oprócz pięciu wydanych powieści jest również autorem Białego Wieloryba o swoich półwiecznych zmaganiach w tworzeniu teatru operowego w Polsce i na świecie.

Inscenizacja jest nie tylko atrakcyjna wizualnie i muzycznie, ale i intrygująca myślowo. A przy tym dowcipna, inteligentna, z wieloznacznym, ironiczno-sarkastycznym przesłaniem. Nieczęsto zdarza się w operze tego rodzaju propozycja.

polski

Ślepy tor - Dead end by Meyer, K., Sat 05 Oct 2024, From (2024/2024), Directed by Marek Weiss,, Conductor Łukasz Borowicz, Teatr Wielki - Opera Narodowa, Warsaw, Poland

Performance credits (Cast & Crew )

Cast

Crew

Ensemble

Programme, About & Synopsis

Videos

Photos

Further reading

Performance Dates & Venues

Venues